Kerstverhaal: De spontane Kerstvrede tijdens de Eerste Wereldoorlog

Kerstavond, 1914 – Het is een heldere nacht tijdens de eerste wereldoorlog. De leefomstandigheden van de soldaten in de loopgraven is vreselijk. Het is koud, vochtig en het zit vol met ongedierte. De sfeer is gespannen. De Britse soldaten zijn extra alert, want er is bericht gekomen dat de Duitse vijand de Kerstdagen mogelijk zullen gebruiken om aan te vallen.

Gespannen kijken zij over het niemandsland naar de overkant. Het is doodstil en door het heldere weer, het licht van de maan en de sneeuw is er een duidelijk zicht over het niemandsland.
Dan ineens is er beweging aan de overkant. Iedereen schrikt op, want er verschijnen kleine lichtjes aan de overkant. De angst slaat toe. Wat zijn ze aan het ontsteken? Gaat het beginnen? Er komen overal aan de overkant steeds meer lichtjes bij en dan wordt ineens duidelijk dat het om lantaarns en fakkels gaat. Tot hun grote verrassing verschijnen er zelfs kerstbomen met lichtjes. En dan …. klinkt er ineens vanuit de loopgraven aan overkant ‘Stille Nacht, Heilige Nacht’. Het is een prachtige uitvoering waarvan duidelijk is dat de betreffende zangers dit niet voor het eerst doen. De Britse soldaten krijgen het er een warm van. Als de Duitsers klaar zijn, zingen zij spontaan met z’n allen ‘First Noel’. Nu klinkt er een groot applaus uit de Duitse loopgraven, onmiddellijk gevolgd door ‘Oh Tannenbaum’. Zo gaan de liederen een tijdje over en weer. Uiteindelijk werd er broederlijk het lied ‘Oh Come All Ye Faithfull’ gezongen in het Latijn.

Dan roept er een stem uit het Duitse kamp naar de overkant of er iemand misschien tabak wilt. Hij stelt voor om naar het midden van het niemandsland te lopen en het daar aan een liefhebber te geven. Eén Brit trekt de stoute schoenen aan en waagt het erop. Gespannen kijken ze toe als hij over het prikkeldraad klimt. Als ze zien dat ze elkaars handen schudden en beide naar hun kameraden wuiven, volgt de rest ook. Het is een bijzondere gewaarwording. Duitse, Britse, Franse en Belgische soldaten staan gezamenlijk in het midden van het oorlogsgebied. Ze slaan elkaar op de schouders en geven schoorvoetend toe dat ze helemaal geen zin hebben om elkaar te doden. Het spontane vredesbestand breidt zich over de hele linie uit. Kilometers ver wordt er gezamenlijk gelachen, gedronken en gerookt.

Na een lange bijzondere avond keert iedereen weer terug naar zijn eigen front. Ondanks het feit dat de legerleiding helemaal niet blij is met deze verbroedering, klimmen de moedigste soldaten de volgende ochtend toch weer uit hun loopgraven en schudden opnieuw de handen van hun vijand. Gezamenlijk spreken ze af om wat geweren af te vuren in de lucht, zodat het op afstand lijkt alsof ze weer aan het strijden zijn.
Enthousiast volgt ook weer de rest. Ze wisselen cadeautjes uit. De Britten hebben chocola, thee, Christmaspudding en de Duitsers nemen sigaren, zuurkool en schnaps mee. Met z’n allen maken ze er een groot feest van. Het is een ongelofelijk mooi gezicht dat het slagveld wordt omgetoverd tot een voetbalveld en er voetbalwedstrijden worden gespeeld. Ze trekken elkaars uniformen aan en maken groepsfoto’s.

Op sommige plekken duurt het illegale kerstbestand tot Nieuwjaar, maar dan krijgen de Britse soldaten de opdracht om het kwartier van de Duitsers te bombarderen. De Britten waarschuwen hun Duitse vrienden zodat ze op tijd hun mensen er vandaan kunnen halen. Er vallen geen doden, maar de wapenstilstand is helaas weer voorbij.